Грунвальдская бітва 1410 г.
Стихотворная повесть 1582 г.
Слова Матея Стрыйковского, "Kronika Polska, Litewska, Żmudzka i wszystkiej Rusi" ("Хроника польская, литовская, жмудская и всей Руси") 1582 г., перевод с польского А. Дитриха. Музыка народная из сборника БНТ: Баллады (Кн. 1. Мн., 1977). В "Хронике" Стрыйковского название звучит так: "Про славную войну и славную битву Ягайлы и Витовта с прусскими крестоносцами и князьями Немецкого рейха в 1410 году". Адаптация текста к мелодии ‒ Змитер Сосновский.
Матей Стрыйковский (1547–1593) – один из наиболее известных историков Речи Посполитой второй половины XVI в. Автор патриотических стихотворных произведений по истории Речи Посполитой. Наибольшую славу как историку и поэту принесла "Хроника польская, литовская, жмудская и всей Руси" – первая печатная история Великого Княжества Литовского. Ценность "Хроники" в том, что ее автор являлся очевидцем многих описанных им войн и участником многих битв.
Што пасеклі ў бітве рыцараў крыжацкіх
Што пасеклі ў бітве рыцараў крыжацкіх
Прагнуў права сваё нам гвалтам навязаці
Прагнуў права сваё нам гвалтам навязаці
Каб на прускіх землях з ворагам спаткацца
Каб на прускіх землях з ворагам спаткацца
Славу-волю нам здабыць для Айчыны мілай
Славу-волю нам здабыць для Айчыны мілай
Ды ля Грунэвальда станы пастаўлялі
Ды ля Грунэвальда станы пастаўлялі
Ды з гарматаў грукат-трэск гучна распачалі
Ды з гарматаў грукат-трэск гучна распачалі
А пад імі коні бакамі б’юцца
А пад імі коні бакамі б’юцца
І натхняе крыкам, шэрагі раўняе
І натхняе крыкам, шэрагі раўняе
Як мядзведзь раз’юшаны, што на злом нясецца
Як мядзведзь раз’юшаны, што на злом нясецца
А ж літва з татарамі з лукаў іх накрываюць
А ж літва з татарамі з лукаў іх накрываюць
Горлы ў крыку лютым пазрывалі воі
Горлы ў крыку лютым пазрывалі воі
Сонца ў небе плыве залаціста-ясна
Сонца ў небе плыве залаціста-ясна
Кроў струменем ліецца, немчура пабегла
Кроў струменем ліецца, немчура пабегла
Ды палоняць комтураў, рукі ім звязаўшы
Ды палоняць комтураў, рукі ім звязаўшы
Ды вантробы люта ім з жыватоў паролі
Ды вантробы люта ім з жыватоў паролі
Як ваўкі пад кустам, кнехты галасілі
Як ваўкі пад кустам, кнехты галасілі
Немцы леглі, як трава зброю пакідалі
Немцы леглі, як трава зброю пакідалі
І паветра і зямля ад імшы дрыжэлі
І паветра і зямля ад імшы дрыжэлі
І ў Літве і ў Польшчы Бога праслаўлялі
І ў Літве і ў Польшчы Бога праслаўлялі.